Thị trường chứng khoán phái sinh trên thế giới có lịch sử hình thành và hoạt động từ lâu. Thị trường này đã tạo nên sức hút với cơ hội lợi nhuận cao cho nhà đầu tư. Vậy Thị trường chứng khoán phái sinh là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Thị trường chứng khoán phái sinh là gì?
Thị trường chứng khoán phái sinh được hiểu là nơi sử dụng các công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng xác nhận quyền, nghĩa vụ của các bên đối với việc thanh toán tiền, chuyển giao số lượng tài sản cơ sở như trái phiếu, cổ phiếu, vàng, dầu mỏ… theo mức giá đã được xác định trong khoảng thời gian hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai.
Những hợp đồng này sẽ có mức giá, và người mua sẽ muốn mua với mức giá rẻ và người bán lại muốn bán với mức giá cao.
Chứng khoán phái sinh được niêm yết và giao dịch trên các sàn và sở giao dịch chứng khoán.
Bài viết tham khảo: BƯỚC ĐẦU CHƠI CHỨNG KHOÁN CẦN PHẢI BIẾT
Đặc điểm của thị trường chứng khoán phái sinh
Ưu điểm của chứng khoán phái sinh
- Chứng khoán phái sinh có tính thanh khoản nhanh. Nhà đầu tư có thể giao dịch T + 0 (giao dịch trong ngày).
- Nhà đầu tư vẫn có thể kiếm lợi nhuận ngay cả khi giá giảm bằng việc mở vị thế bán.
- Nhà đầu tư được linh hoạt về vốn, tùy thuộc vào khả năng huy động vốn của mình.
- Thông tin thị trường chứng khoán phái sinh quốc tế được công khai, minh bạch.
- Đáp ứng đa dạng các nhu cầu của nhà đầu tư chứng khoán trên thị trường: Nhu cầu phòng ngừa rủi ro; Nhu cầu kinh doanh đầu cơ dựa vào biến động giá thị trường; Giúp nhà đầu tư chuyên nghiệp đa dạng hóa sản phẩm tốt.
- Hệ thống giao dịch nhanh, đa dạng sản phẩm
Nhược điểm của chứng khoán phái sinh
Nhược điểm lớn nhất của chứng khoán phái sinh quốc tế là tính rủi ro cao. Các sàn giao dịch mà nhà đầu tư mở tài khoản chưa có tính pháp lý rõ ràng. Thậm chí một số sàn còn có mục đích lừa đảo.
Các loại hợp đồng chứng khoán phái sinh trên thế giới
Chứng khoán phái sinh bao gồm 4 loại chính:
Hợp đồng kỳ hạn
Là một thỏa thuận giữa hai bên tham gia để mua và bán một loại tài sản ở một thời điểm nhất định trong tương lai . Với mức giá được xác định trước ngay ở thời điểm hiện tại.
Hợp đồng tương lai
Là hợp đồng kỳ hạn được chuẩn hóa, niêm yết và giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán.
Hợp đồng quyền chọn
Người nắm giữ hợp đồng quyền chọn có quyền, nhưng không có nghĩa vụ mua hoặc bán một loại tài sản cơ sở tại một thời điểm nhất định trong tương lai theo mức giá được xác định trước. Người bán hợp đồng có nghĩa vụ thực hiện giao dịch khi người nắm giữ hợp đồng chọn thực hiện quyền. Hợp đồng quyền chọn bao gồm quyền chọn mua và quyền chọn bán.
Hợp đồng hoán đổi
Hợp đồng hoán đổi là một thỏa thuận giữa hai bên về việc hoán đổi các dòng tiền phát sinh từ các công cụ tài chính trong tương lai. Hợp đồng sẽ quy định rõ thời điểm hoán đổi dòng tiền và phương pháp tính toán cụ thể.
Trong đó, hợp đồng tương lai sẽ là sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên được niêm yết và giao dịch trên thị trường Việt Nam. Cụ thể là Hợp đồng tương lai trên chỉ số cổ phiếu (VN30 và HNX30) và Hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính phủ (kỳ hạn 5 năm). Các sản phẩm này được lựa chọn trước tiên do tính chất sản phẩm đơn giản. Tài sản cơ sở đều là các công cụ có độ rủi ro thấp và có tính đại diện cao. Nguyên tắc giao dịch Hợp đồng tương lai cũng không quá khác biệt so với giao dịch cổ phiếu trên thị trường cơ sở.
Bài viết tham khảo: CÁCH CHƠI CHỨNG KHOÁN ONLINE
Lợi ích và rủi ro khi tham gia thị trường chứng khoán phái sinh
Lợi ích của chứng khoán phái sinh
Chứng khoán phái sinh quốc tế là một trong những thị trường thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư. Điều này đến từ các lợi ích mà chứng khoán phái sinh quốc tế mang lại cho nhà đầu tư cũng như cho nền kinh tế thị trường.
Đối với nhà đầu tư
- Giúp phòng ngừa và hạn chế rủi ro một cách hiệu quả.
- Hạn chế sự chênh lệch tỷ giá: Bản chất của chứng khoán phái sinh là giao dịch được thực hiện và chốt giá trong một thời điểm cụ thể ở tương lai. Do vậy, nó hạn chế được các rủi ro do biến động tỷ giá trên thị trường. Từ đó giúp nhà đầu tư thu về lợi nhuận sớm hơn.
- Đầu cơ: Nếu tận dụng được các biến động về giá, nhà đầu tư chứng khoán phái sinh có thể thu về lợi nhuận tức thời và trong thời gian ngắn
Đối với nền kinh tế thị trường
- Đảm bảo được tài sản cơ sở: Chứng khoán phái sinh giao dịch dựa trên tài sản cơ sở nên nhà đầu tư có thể tính ngay được lãi/lỗ tại thời điểm giao dịch. Từ đó ngăn chặn được các rủi ro thị trường.
- Tăng tính thanh khoản nhờ sự thanh toán linh hoạt, rõ ràng
- Tăng thu hút đầu tư trong nước cũng như nước ngoài
Cảnh báo rủi ro khi chơi chứng khoán phái sinh
Chứng khoán phái sinh đã xuất hiện từ lâu và dành được nhiều sự quan tâm của nhà đầu tư Việt Nam nhờ vào những lời mời chào rất hấp dẫn. Tuy nhiên, thị trường này vẫn tồn tại nhiều rủi ro.
Một trong những rủi ro lớn mà các nhà đầu tư hay gặp phải khi tham gia sân chơi phái sinh là quá tin vào những lời quảng cáo về lợi nhuận thu được khi tham gia. Các môi giới chứng khoán quốc tế thường xuyên thuyết phục các nhà đầu tư về việc vẫn có thể kiếm lời ngay cả khi giá xuống, nếu như nắm bắt được xu hướng. Thậm chí môi giới còn đề cập đến những lợi ích khi nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán phái sinh quốc tế CFD như:
- Được giao dịch T+0
- Giao dịch diễn ra nhanh chóng
- Nhà đầu tư được linh hoạt nguồn vốn đầu tư, không có tình trạng chôn vốn trên thị trường CFD…
- Được tiếp cận với nhiều mã cổ phiếu của các tập đoàn lớn như Apple, McDonald, Facebook.. hoặc có thể giao dịch tiền tệ, hàng hóa như cà phê, ca cao; năng lượng như xăng, dầu; kim loại như vàng, bạc…
Rủi ro khi chơi chứng khoán phái sinh
Thực chất, chứng khoán phái sinh quốc tế hoàn toàn không đơn giản như những lời mời chào. Rủi ro lớn nhất mà nhà đầu tư gặp phải khi tham gia chứng khoán phái sinh là:
- Các giao dịch phải thực hiện thông qua môi giới, nhà đầu tư không được trực tiếp giao dịch trên sàn
- Thông tin giấy tờ cũng như hợp đồng không đảm bảo tính pháp lý
- Thị trường quốc tế biến động nhanh và mạnh, nhà đầu tư hoàn toàn không chủ động được việc đầu tư của mình
- Các công ty cung cấp môi giới CFD có cảnh báo các rủi ro thua lỗ nhưng nhân viên môi giới không đề cập. Họ chỉ nhận mạnh vào lợi tức đạt được nhằm thu hút nhà đầu tư.
- Đầu tư vào những sàn “ăn gian” lừa đảo. Đây là cái bẫy để nhà đầu tư rót tiền rồi sau đó ôm lệnh mất hút.
Cho nên trước khi đầu tư chứng khoán phái sinh quốc tế, các nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ, cân nhắc và đưa ra quyết định hợp lý.
Chơi chứng khoán phái sinh quốc tế như thế nào?
Chứng khoán phái sinh là một sân chơi thu hút nhiều nhà đầu tư. Các nhà đầu tư Việt Nam cũng nhận được nhiều lời mời chào tham gia vào sân chơi quốc tế đến từ các công ty môi giới chứng khoán quốc tế CFD.
Đối với chứng khoán phái sinh, khi nhà đầu tư muốn thực hiện các hoạt động mua – bán, giao dịch trên thị trường này sẽ thông qua các công ty môi giới. Theo đó, nhà đầu tư sẽ chuyển tiền qua cổng Ngân lượng để đổi từ VND sang USD nhằm thuận tiện cho giao dịch. Số tiền này của nhà đầu tư sẽ được chuyển vào tài khoản đầu tư ở các sàn – nơi mà công ty môi giới liên kết. Sau đó nhà đầu tư có thể thực hiện mua – bán cổ phiếu trên các sàn đã có tài khoản đầu tư.
Trên thị trường chứng khoán phái sinh quốc tế có nhiều loại tài khoản khác nhau như: Tài khoản tiêu chuẩn, Tài khoản Cao cấp, tài khoản Kim cương…
Sự khác nhau cơ bản giữa các loại tài khoản này chính là số tiền tối thiểu nộp vào lần đầu. Yếu tố đòn bẩy và khối lượng giao dịch.
Mức đòn bẩy và khối lượng giao dịch cho từng loại tài khoản
| Loại tài khoản | Số tiền tối thiểu nộp lần đầu | Mức đòn bẩy | Khối lượng giao dịch |
| Tài khoản Tiêu chuẩn | 1.000 USD | 1:1.000 | 0,01 lô |
| Tài khoản Ruby | 5.000 USD | 1:500 | 0,1 lô |
| Tài khoản Cao cấp | 10.000 USD | 1:500 | 1 lô |
| Tài khoản Kim cương | 20.000 USD | 1:500 | 1 lô |
Khi đầu tư chứng khoán phái sinh quốc tế nếu giá tăng sau khi mua nhà đầu tư sẽ có lãi cao. Thậm chí nhà đầu tư cũng có thể kiếm lời ngay cả khi giá giảm thông qua việc mở vị thế bán, sau đó mua lại với giá thấp hơn để đóng vị thế.
Bài viết tham khảo: CÁCH MUA CỔ PHIẾU ONLINE NHANH CHÓNG
Có nên tham gia đầu tư thị trường chứng khoán phái sinh?
Cơ hội thu về lợi nhuận chính là yếu tố thu hút các nhà đầu tư tham gia vào sân chơi chứng khoán phái sinh. Tuy nhiên đây cũng là yếu tố khiến một số nhà đầu tư cho rằng chứng khoán phái sinh lừa đảo khi không ít nhà đầu tư gặp phải tình cảnh không thể rút tiền kể cả vốn ban đầu. Hay lệnh giao dịch bị trượt hoặc chậm…
Chính vì thế, nhà đầu tư nên thận trọng đối với các lời mời gọi vào CFD. Đặc biệt, về mặt pháp lý nước ta cũng chưa đưa ra quy định cụ thể nào cho phép cá nhân chuyển tiền ra nước ngoài cho mục đích đầu tư tài chính. Trong đó có đầu tư CFD – chứng khoán phái sinh quốc tế.
Đối với giao dịch chứng khoán phái sinh quốc tế CFD hiện thông tin về hoạt động này vẫn còn khá chung chung. Nhà đầu tư chưa nắm rõ các thông tin về đối tác, không được tham gia quản lý hoạt động đầu tư và không kiểm soát được tiền đầu tư. Cho nên không loại trừ những trường hợp nhà đầu tư bị lừa đảo.
Tóm lại, bài viết trên đây đã cung cấp những thông tin về Thị trường chứng khoán phái sinh là gì? Qua đó, hy vọng các nhà đầu tư có những quyết định đầu tư đúng đắn nhất cho mình. Chúc các bạn đầu tư thành công!
Bài viết tham khảo: