SẢN PHẨM PHÁI SINH LÀ GÌ?

Bên cạnh thị trường cơ sở Việt Nam, thị trường chứng khoán phái sinh cũng đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu hết về thị trường phái sinh. Vậy sản phẩm phái sinh là gì? Mời các bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây!

Sản phẩm phái sinh là gì?

Sản phẩm phái sinh là công cụ tài chính được sử dụng để quản lý khả năng tiếp xúc của nhà đầu tư với thị trường đầy biến động hiện nay. Giá trị của một sản phẩm phái sinh phụ thuộc vào tài sản gốc. Chẳng hạn như hàng hóa, tỷ giá, lãi suất, ngoại hối, chỉ số hoặc các tài sản tài chính khác…

Nói cách khác, sản phẩm phái sinh là một hợp đồng tài chính có giá trị được liên kết với biến động giá dự kiến trong tương lai của tài sản cơ sở mà nó được liên kết. Nó được sử dụng như một công cụ để bảo hiểm rủi ro, đầu cơ và phân bổ.

Hợp đồng tương lai là sản phẩm phái sinh sơ cấp chủ yếu được giao dịch trên các sàn giao dịch tại Việt Nam. Hợp đồng tương lai là sự thỏa thuận giữa hai bên để mua hoặc bán công cụ cơ bản tại một thời điểm cụ thể trong tương lai với mức giá cụ thể được xác định ngày hôm nay.

Có thể bạn chưa biết: Thị trường chứng khoán phái sinh là gì?

Các loại sản phẩm phái sinh phổ biến

Hiện nay trên thị trường phái sinh quốc tế, các nước trên thế giới đã thiết lập các sản phẩm phái sinh dựa trên ba công cụ tài sản, đó là: tiền tệ, chứng khoán và hàng hóa. Trong đó, mỗi loại sẽ có các sản phẩm riêng biệt.

Các sản phẩm tiền tệ phái sinh

Các sản phẩm phái sinh tiền tệ bao gồm:

Sản phẩm phái sinh tín dụng

Bao gồm các hợp đồng về tín dụng. Những hợp đồng này có thể là hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng, hợp đồng đầu tư gắn liền với các rủi ro tín dụng. Ngoài ra còn có các hợp đồng khác theo quy định của Pháp luật.

Sản phẩm phái sinh lãi suất tiền tệ

Bao gồm các hợp đồng về lãi suất. Có thể là hợp đồng của một loại tiền, hợp đồng hoán đổi lãi suất đối với giao dịch hai loại tiền, hợp đồng hoán đổi tiền tệ, hợp đồng quyền chọn lãi suất. Ngoài ra, còn có các hợp động khác theo quy định của pháp luật.

Sản phẩm phái sinh ngoại tệ

Bao gồm các hoạt động giao dịch liên quan đến ngoại tệ. Có thể là hoạt động mua bán ngoại tệ có kỳ hạn, giao dịch hoán đổi ngoại tệ, giao dịch quyền chọn mua hoặc bán ngoại tệ. Đồng thời có các giao dịch ngoại tệ khác theo quy định của Pháp luật.

Các sản phẩm chứng khoán phái sinh

Ngoài hàng hóa, tiền tệ thì chứng khoán cũng là một trong những sản phẩm phái sinh. Những sản phẩm này bao gồm các hợp đồng tương lai về các chỉ số cổ phiếu, trái phiếu… Thông thường, đối với sản phẩm chứng khoán phái sinh sẽ phù hợp hơn với những nhà đầu tư có vốn lớn. Bởi lợi nhuận thu được từ sản phẩm này cao tương ứng với mức độ rủi ro không hề nhỏ. Sau đây là 4 loại hợp đồng của chứng khoán phái sinh Việt Nam:

Hợp đồng tương lai

Hợp đồng tương lai được sử dụng hầu hết trong thị trường hàng hóa. Chúng đại diện cho một thỏa thuận mua một hàng hóa với một mức giá ấn định vào một ngày xác định trong tương lai. Chúng được tiêu chuẩn hóa theo giá cả, ngày tháng và kích thước lô và được giao dịch thông qua một sàn giao dịch. Ngoài ra, tất cả các hợp đồng thanh toán hàng ngày.

Hợp đồng kỳ hạn

Hợp đồng kỳ hạn hoạt động giống như hợp đồng tương lai. Đây là những hợp đồng không theo tiêu chuẩn. Họ giao dịch không cần kê đơn. Vì chúng không được tiêu chuẩn hóa, hai bên có thể tùy chỉnh các yếu tố của hợp đồng cho phù hợp với nhu cầu của họ.

Giống như hợp đồng tương lai, có nghĩa vụ mua hoặc bán tài sản cơ bản vào ngày và giá nhất định. Nhưng không giống như hợp đồng tương lai, những hợp đồng này thanh toán vào ngày hết hạn hoặc kết thúc – không phải hàng ngày.

Hợp đồng quyền chọn

Đây là dạng hợp đồng cho phép người nắm giữ nó có quyền mua hoặc bán một khối lượng hàng hóa cơ sở nhất định theo mức giá đã xác định trước vào một thời điểm cụ thể trong tương lai. Hàng hóa cơ sở có thể là cổ phiếu, trái phiếu, chỉ số cổ phiếu, chỉ số trái phiếu hay tiền.

Loại hợp đồng này có ưu điểm là nhà đầu tư có nhiều thời gian để ra quyết định. Bên cạnh đó, nhà đầu tư có thể thu được tỷ lệ lợi tức trên vốn đầu tư cao nhất.

Hợp đồng hoán đổi

Các công ty, ngân hàng, tổ chức tài chính và các tổ chức khác thường ký kết các hợp đồng phái sinh được gọi là hoán đổi lãi suất hoặc hoán đổi tiền tệ . Những điều này có nghĩa là để giảm rủi ro. Đồng thời, giúp nhà đầu tư nhận được các ưu đãi khi giao dịch.

Xem thêm: Ví dụ về chứng khoán phái sinh

Các sản phẩm hàng hóa phái sinh

Sản phẩm phái sinh giá cả hàng hóa bao gồm các loại hợp đồng về giá cả hàng hóa. Có thể là hoạt động về giao dịch hoán đổi giá cả hàng hóa, hợp đồng tương lai giá cả hàng hóa, hợp đồng quyền chọn giá cả. Ngoài ra còn các hợp đồng phái sinh giá cả hàng hóa theo quy định Pháp Luật.

Trong thị trường hàng hóa phái sinh, các sản phẩm được quy định bao gồm 4 nhóm mặt hàng sau đây:

Nông sản

Bao gồm đậu tương, ngô, dầu nành, dầu cọ, khô đậu tương, dầu đậu tương, lúa mì.

Nguyên liệu công nghiệp

Bao gồm cao su, ca cao, bông, đường, café.

Kim loại

Bao gồm bạc, đồng, bạch kim, quặng sắt.

Năng lượng

Bao gồm dầu thô WTI, dầu thô Brent, dầu lưu huỳnh, xăng pha chế, khí tự nhiên.

So với các sản phẩm khác thì hàng hóa phái sinh mang lại nhiều lợi thế hơn cả cho các nhà đầu tư. Ở Việt Nam, nếu như thị trường cơ sở cổ phiếu là nơi thu hút các nhà đầu tư lớn như doanh nghiệp, tổ chức chuyên nghiệp, thì phái sinh hàng hóa lại dành cho rất nhiều đối tượng. Bạn có thể là nhà đầu tư mới, ít vốn hay ít kinh nghiệm đều có thể tiến hành mua bán kiếm lời.

Các lợi ích và rủi ro của các sản phẩm phái sinh là gì?

Các sản phẩm phái sinh có thể là một cách thuận tiện để đạt được các mục tiêu tài chính. Ví dụ, một công ty muốn phòng ngừa rủi ro đối với việc tiếp xúc với hàng hóa của mình có thể mua hoặc bán các dẫn xuất năng lượng như dầu thô tương lai. Tương tự, một công ty có thể phòng ngừa rủi ro tiền tệ của mình bằng cách mua các hợp đồng kỳ hạn tiền tệ.

Các sản phẩm phái sinh cũng có thể giúp các nhà đầu tư tận dụng vị thế của họ. Chẳng hạn như bằng cách mua cổ phiếu thông qua quyền chọn cổ phiếu thay vì cổ phiếu. Những hạn chế chính của các công cụ phái sinh bao gồm rủi ro đối tác, rủi ro vốn có đòn bẩy. Và thực tế, mạng lưới hợp đồng phái sinh phức tạp có thể dẫn đến rủi ro hệ thống.

Như vậy, trên đây là bài viết về Các sản phẩm phái sinh là gì? Ở thị trường này thực sự đa dạng về sản phẩm và dễ dàng tìm kiếm lợi nhuận. Hy vọng các nhà đầu tư có thêm kiến thức và sẽ là nơi đầu tư lý tưởng dành cho bạn. Chúc các bạn luôn thành công!