Tùy theo tình hình thực tế của thị trường, các công ty phát hành sẽ thực hiện việc mua bán cổ phiếu quỹ. Cổ phiếu quỹ là cách tạo kênh đầu tư cho chính công ty phát hành. Và cũng có thể là cách mà công ty đó điều tiết giá cổ phiếu. Vậy Cổ phiếu quỹ là gì? Cách thức giao dịch ra sao? Hãy cùng tham khảo bài viết sau.
Cổ phiếu quỹ là gì?
Cổ phiếu quỹ là cổ phiếu của chính công ty cổ phần đại chúng phát hành. Sau đó, được chính công ty mua lại từ nguồn vốn của mình.
Đặc điểm của cổ phiếu quỹ
Cổ phiếu quỹ là cổ phiếu của công ty. Bản thân cổ đông – những nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu phổ thông là chủ công ty đó. Do đó cổ phiếu quỹ là cổ phiếu chung của tất cả các cổ đông. Tương ứng với mức % nhà đầu tư nắm giữ.
Cổ phiếu quỹ có những đặc điểm sau:
- Không được trả cổ tức bằng tiền
- Không được thưởng/trả cổ tức bằng cổ phiếu
- Không có quyền biểu quyết các vấn đề công ty
- Không có quyền mua cổ phiếu mới/ hay cổ phiếu ưu đãi
- Không được tính vào thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS)
- Không được nhận phần vốn khi thanh lý công ty
- Tổng số cổ phiếu quỹ không được phép vượt quá tỷ lệ vốn hóa
- Khi công ty mua cổ phiếu quỹ xong, có thể tiến hành hủy cổ phiếu quỹ. Hoặc có thể giữ lại và bán ra lại thị trường khi cần vốn.
- Khi mua/bán cổ phiếu quỹ thì doanh nghiệp không ghi nhận lãi lỗ, mà chỉ ghi nhận việc tăng giảm nguồn vốn và thặng dư vốn cổ phần.
Bài viết tham khảo: QUỸ ĐẦU TƯ CỔ PHIẾU LÀ GÌ?
Quy định giao dịch (mua/bán) cổ phiếu quỹ
Quy định mua bán cổ phiếu quỹ
Công ty có quyền mua lại không quá 30% tổng số cổ phần phổ thông đã bán, một phần hoặc toàn bộ cổ phần ưu đãi cổ tức đã bán theo các quy định:
- Hội đồng quản trị có quyền quyết định mua lại không quá 10% tổng số cổ phần của từng loại đã được chào bán trong 12 tháng.
- Hội đồng quản trị quyết định giá mua lại cổ phần. Đối với cổ phần phổ thông, giá mua lại không được cao hơn giá thị trường tại thời điểm mua lại.
Công ty có thể mua lại cổ phần của từng cổ đông tương ứng với tỷ lệ cổ phần của họ trong công ty. Quyết định mua lại cổ phần của công ty phải được thông báo bằng phương thức bảo đảm đến được tất cả cổ đông trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày quyết định đó được thông qua. Cổ đông đồng ý bán lại cổ phần phải gửi chào bán cổ phần của mình bằng phương thức bảo đảm đến được công ty trong thời hạn 30 ngày.
Điều kiện mua lại cổ phiếu quỹ
- Có đủ nguồn vốn để mua lại cổ phiếu căn cứ vào báo cáo tài chính gần nhất được kiểm toán theo quy định.
- Trường hợp công ty đại chúng là công ty mẹ sử dụng nguồn thặng dư vốn cổ phần, quỹ đầu tư phát triển, quỹ khác để mua lại cổ phiếu. Nguồn vốn thực hiện được căn cứ trên báo cáo tài chính của công ty mẹ.
- Trường hợp công ty đại chúng là công ty mẹ sử dụng nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối để mua lại cổ phiếu. Nguồn vốn thực hiện không được vượt quá mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính hợp nhất được kiểm toán.
- Trường hợp nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối dùng để mua lại cổ phiếu thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính hợp nhất. Và cao hơn mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính của công ty mẹ. Công ty mẹ chỉ được dùng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối để mua lại cổ phiếu sau khi đã điều chuyển lợi nhuận từ các công ty con về công ty mẹ.
Bài viết tham khảo: HƯỚNG DẪN ĐẦU TƯ CỔ PHIẾU
Điều kiện bán cổ phiếu quỹ
- Công ty đại chúng chỉ được bán cổ phiếu quỹ sau 6 tháng kể từ ngày kết thúc đợt mua lại gần nhất. Trừ trường hợp cổ phiếu quỹ được bán làm cổ phiếu thưởng cho người lao động trong công ty. Hoặc công ty chứng khoán mua lại cổ phần của mình để sửa lỗi giao dịch.
- Bên cạnh đó, việc bán cổ phiếu quỹ phải có quyết định của Hội đồng quản trị thông qua phương án bán cụ thể. Đồng thời nêu rõ thời gian thực hiện, nguyên tắc xác định giá. Thêm nữa, công ty đại chúng khi bán cổ phải quỹ phải có công ty chứng khoán được chỉ định thực hiện giao dịch.
Cách thức thực hiện giao dịch cổ phiếu quỹ
Quy định chung
- Đối với cổ phiếu niêm yết giao dịch trên Sở Giao dịch chứng khoán. Khi thực hiện mua hoặc bán cổ phiếu quỹ phải tuân thủ các quy định về giao dịch của Sở.
- Với trường hợp cổ phiếu chưa niêm yết thì chỉ được thực hiện thông qua công ty chứng khoán được chỉ định.
Nguyên tắc xác định giá mua bán cổ phiếu quỹ
Việc mua bán cổ phiếu quỹ sẽ thực hiện theo phương thức khớp lệnh hoặc thỏa thuận theo nguyên tắc tính như sau:
- Giá đặt mua ≤ Giá tham chiếu + (Giá tham chiếu * 50% Biên độ dao động giá cổ phiếu)
- Giá đặt bán ≥ Giá tham chiếu – (Giá tham chiếu * 50% Biên độ dao động giá cổ phiếu)
Trong mỗi ngày giao dịch, công ty đăng ký giao dịch cổ phiếu quỹ theo phương thức khớp lệnh. Nghĩa là chỉ được đặt lệnh giao dịch với tổng khối lượng tối thiểu 3% và tối đa 10% khối lượng giao dịch đã đăng ký.
Bài viết tham khảo: LỢI NHUẬN TỪ CỔ PHIẾU
Mua bán cổ phiếu quỹ để làm gì?
Việc mua bán cổ phiếu quỹ sẽ được các công ty thực hiện tùy vào tình hình hiện tại của cổ phiếu trên thị trường. Hoặc điều tiết theo chính sách riêng của công ty đó.
Theo đó, các công ty mua cổ phiếu để làm cổ phiếu quỹ hướng tới tối ưu khoản đầu tư. Đây cũng là nguồn tiền nhàn rỗi bằng chính cổ phiếu công ty vào thời điểm dự báo giá có thể tăng mạnh.
Ở một khía cạnh khác, mua cổ phiếu quỹ cũng là cách mà các công ty đứng lên đảm bảo cho lợi ích cổ đông khi giá cổ phiếu đi xuống. Lúc này, số lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường sẽ giảm, hạ nguồn cung. Điều này tạo động lực cổ phiếu tăng giá trở lại. Việc giảm số lượng cổ phiếu lưu hành cũng là cách tăng giá trị cổ phần của mỗi cổ đông.
Các công ty cũng thường thực hiện mua lại cổ phiếu ESOP của người lao động. Thông thường là các lao động đã nghỉ việc trong công ty làm cổ phiếu quỹ. Hoặc thực hiện dùng số cổ phiếu quỹ để bán lại cho người lao động với mức giá ưu đãi. Mục đích nhằm tạo động lực cho người lao động.
Như vậy, bài viết trên đây đã cung cấp thông tin về Cổ phiếu quỹ và cách thức giao dịch. Hy vọng sẽ giúp các bạn có cái nhìn rõ hơn về loại cổ phiếu này. Chúc các nhà đầu tư thành công!
Bài viết tham khảo: