Ngày đáo hạn là một ngày mang ý nghĩa vô cùng quan trọng trong thị trường chứng khoán phái sinh. Đây chính là ngày cuối cùng mà các sản phẩm giao dịch phái sinh còn hiệu lực. Và cũng là ngày mà nhà đầu tư phải quyết định vị thế giao dịch của mình. Nhưng trên thực tế vẫn còn nhiều nhà đầu tư vẫn chưa hiểu hết ý nghĩa của ngày này. Vậy phiên đáo hạn chứng khoán phái sinh là gì? Nó có ảnh hưởng như thế nào với thị trường chứng khoán?. Để hiểu rõ hơn về những kiến thức thì hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Chứng khoán phái sinh là gì?
Trước khi tìm hiểu về phiên đáo hạn chứng khoán phái sinh là gì mình xem lại khái niệm chứng khoán phái sinh nhé.
Chứng khoán phái sinh là các công cụ tài chính có giá trị phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở. Nhằm nhiều mục đích khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi nhuận hoặc tạo lợi nhuận.
Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh được chia thành 2 dạng chính là hàng hóa như: nông sản, năng lượng; kim loại, nguyên liệu công nghiệp…Hoặc công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất, …
Nói 1 cách dễ hiểu và trực quan hơn, tại thị trường Việt Nam; chứng khoán phái sinh là 1 sản phẩm cho phép bạn đặt cược vào cửa tăng hoặc giảm của chỉ số VN30. Nếu chỉ số VN30 thay đổi đúng như kỳ vọng, bạn có lời. Sản phẩm phái sinh này có tên chính xác là Hợp đồng tương lai chỉ số VN30.
Tìm hiểu thêm: THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH
Phiên đáo hạn chứng khoán phái sinh là gì?
Ngày đáo hạn chứng khoán phái sinh( Expiration date) chính là ngày hiệu lực cuối cùng của những hợp đồng phái sinh (Hợp đồng Tương lai hoặc Hợp đồng Quyền chọn). Trước hoặc trong ngày này, nhà đầu tư phải quyết định được họ sẽ làm gì với vị thế của mình.
Trước khi đáo hạn 1 quyền chọn, người nắm giữ hợp đồng có thể chọn thực hiện quyền chọn,; đóng vị thể ghi nhận lãi lỗ, hoặc để nguyên 1 hợp đồng vô giá trị đáo hạn.
Phiên đáo hạn chứng khoán phái sinh xảy ra khi nào?
Không giống với thị trường chứng khoán cơ sở; mỗi một hợp đồng tương lai trong chứng khoán phái sinh đều được quy định rõ ràng về ngày đáo hạn. Vào đúng ngày đó; các cuộc giao dịch của hợp đồng đều sẽ ngừng lại và chuyển toàn bộ thành tiền mặt.
Đáo hạn chứng khoán phái sinh thường sẽ được quy định vào ngày thứ 5 lần thứ ba trong tháng đáo hạn hợp đồng. Cho dù ở bất kỳ thời điểm nào cũng có 4 hợp đồng tương lai được nhà đầu tư giao dịch. Trong đó, các tháng đáo hạn đều lần lượt là tháng hiện tại; tháng kế tiếp và tháng cuối cùng ở hai quý gần đây nhất.
Ví dụ: Vào quý 1 năm 2021 đã diễn ra ba phiên giao dịch lần lượt ở các tháng 1, 2, 3 như sau:
- Lịch đáo hạn chứng khoán phái sinh vào 1/2021 với mã hợp đồng tương lai là VN30F2101. Phiên giao dịch đầu tiên sẽ bắt đầu vào 20/11/2020 và phiên giao dịch cuối cùng sẽ là ngày 21/1/2021. Trong thời kỳ cầu nhà đầu tư chưa có hành động thay đổi các quá trình giao dịch; nhưng đến ngày 15/12/2020 thị trường giao dịch có dấu hiệu sôi động trở lại. Và trong hai ngày 19 cùng 20/1/2021 giá thị trường lại suy giảm mạnh hơn trước gian đáo hạn 2 ngày.
- Lịch đáo hạn chứng khoán phái sinh trong tháng 2 là ngày 19/02/2021, với mã giao dịch là VN30F2102. Nên phiên giao dịch chỉ xảy ra trong hai ngày 18 và 19/02/2021.
- Lịch đáo hạn chứng khoán phái sinh trong tháng 3 cũng xảy ra trong 3 ngày từ 17,18,19 tháng 03; với mã giao dịch là V30F2103. Phiên giao dịch đầu tiên sẽ diễn ra từ 17/07/2020, đến phiên giao dịch kết thúc 18/03/2021.
Ngoài ra, trong quý 2, phiên giao dịch đầu tiên ở tháng 4 đã xảy ra và mã chứng khoán VN30F2104 đã được mở giao dịch kể từ ngày 19/2/2021 đến ngày kết thúc cuối cùng là 15/04/2021.
Ngày đáo hạn trong chứng khoán phái sinh là yếu tố mà nhà đầu tư cần đặc biệt quan tâm và nắm rõ.
Đọc thêm: CÁCH CHƠI CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU
Đáo hạn chứng khoán phái sinh có ảnh hưởng tới thị trường không?
Trước ngày diễn ra đáo hạn chứng khoán phái sinh thì thị trường luôn có sự biến động mạnh mẽ. Đây cũng chính là lúc các nhà đầu tư khẳng định vị thế của mình. Việc giao dịch hai chiều và có khả năng sinh lợi nhanh ngay cả khi thị trường suy giảm là lợi thế nên nhiều nhà đầu tư lựa chọn.
Các hoạt động đáo hạn chứng khoán phái sinh đều gây chú ý vì sự biến động bất ngờ của chỉ số VN30 trên thị trường chứng khoán cơ sở. Trong khi bản chất của thị trường chứng khoán phái sinh là chủ yếu đặt quan tâm về kết quả đầu tư thua lỗ; hay lãi khi hợp đồng tương lai tới ngày đáo hạn.
Theo thống kê từ năm 2017 khi thị trường chứng khoán phái sinh ra xuất hiện cho đến hiện tại; thì các phiên giao dịch ATC đều trên đà tăng giảm thất thường trước khi bước vào ATC. Và đa số là giảm chứ ít khi tăng giá và giá của các mã luôn chênh lệch trước phiên ATC. Cho nên, nhà giao dịch cần phải theo dõi; phân tích biến động xu hướng và đưa ra dự báo cho thị trường.
Trong thời điểm diễn ra đáo hạn chứng khoán phái sinh, thị trường thường có xu hướng bán mạnh. Bởi lý do là có khối lượng công ty môi giới chứng khoán lớn đều muốn hưởng lợi nhuận từ sự chênh lệch chỉ số VN30 và hợp đồng tương lai VN30.
Qua điều này, có thể nhận định thị trường chứng khoán phái sinh ở Việt Nam luôn thích hợp với các tổ chức hơn là những nhà đầu tư cá nhân đơn lẻ.
Những lưu ý khi giao dịch trong phiên đáo hạn phái sinh là gì?
Ngày đáo hạn hợp đồng tương lai là thời điểm rất quan trọng. Nhà đầu tư cần hiểu rõ và nắm bắt kịp thời; để tài khoản của nhà đầu tư không bị hao hụt do không đóng. Hoặc mở vị thế đúng cách khi kết thúc ngày giao dịch.
Nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ để có vị thế tốt, kiểm soát vốn tốt để tránh những rủi ro có thể xảy ra.
Với những thông tin mà bài viết chia sẻ đã giúp các bạn hiểu hơn về phiên đáo hạn chứng khoán phái sinh là gì. Cũng như ảnh hưởng của nó đến thị trường chứng khoán. Mong rằng nhà đầu tư sẽ nắm bắt được chính xác được ngày đáo hạn và từ đó chủ động hơn trong quá trình đầu tư của mình. Chúc các bạn giao dịch thật thành công nhé!
Bài viết tham khảo: