Để có thể giao dịch thành công trên các thị trường tài chính thì ngoài việc bạn tìm hiểu về lý thuyết Dow, các chỉ số, mô hình nến đảo chiều thì việc tìm hiểu về các mô hình giá cũng là điều bạn cần quan tâm. Và một trong những mô hình đảo chiều xu hướng thông dụng nhất trong phân tích kỹ thuật chính là mô hình vai đầu vai. Vậy cụ thể, mô hình vai đầu vai là gì? Cách giao dịch với mô hình vai đầu vai như thế nào? Cùng Thịnh Vượng Tài chính tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu thêm: LÝ THUYẾT DOW? CÁCH ÁP DỤNG VÀO KỸ THUẬT PHÂN TÍCH CHỨNG KHOÁN
Mô hình vai đầu vai là gì?
Mô hình vai đầu vai (hay còn gọi là mô hình Head And Shoulders) là một mô hình giá báo hiệu sự đảo chiều xu hướng trong tương lai. Và hình thành sau một xu hướng tăng hoặc giảm.
Mô hình này chứa ba đỉnh liên tiếp với đỉnh giữa (đầu) là cao nhất và hai đỉnh ngoài (vai) thấp; cao bằng nhau hoặc gần bằng nhau và đường viền cổ (Neckline) đóng vai trò như một đường kháng cự. Đường Neckline có thể là đường nằm ngang, dốc lên hay dốc xuống đều được. Dựa vào mô hình này nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định mua bán dễ dàng hơn.
Tham khảo: MÔ HÌNH CAMP LÀ GÌ?
Phân loại mô hình vai đầu vai
Hiện tại có 2 mô hình vai đầu vai được sử dụng trong phân tích kỹ thuật để giao dịch như sau:
- Mô hình vai đầu vai thuận
- Mô hình vai đầu vai ngược
Mô hình vai đầu vai thuận
Mô hình vai đầu vai thuận là một mô hình đảo chiều xu hướng hình thành sau một xu hướng tăng. Và sự hoàn thành của mô hình đánh dấu một sự đảo chiều xu hướng từ tăng sang giảm.
Mô hình này chứa ba đỉnh liên tiếp với đỉnh giữa (đầu) là cao nhất và hai đỉnh ngoài (vai) thấp, gọi là vai phải và vai trái; cao bằng nhau hoặc gần bằng nhau. Các mức phản ứng thấp của mỗi đỉnh có thể được kết nối để tạo thành hỗ trợ hoặc đường viền cổ (Neckline). Đường Neckline có thể là đường nằm ngang, dốc lên hay dốc xuống đều được.
Khi mô hình vai đầu vai xuất hiện giá sẽ đảo chiều nên nhà đầu tư nên cân nhắc vào lệnh sell để thu lợi nhuận; hoặc thoát lệnh để hạn chế tổn thất. Đặc biệt khi giá phá vỡ đường viền cổ dự báo sự đảo chiều rất mạnh.
Mô hình vai đầu vai ngược
Mô hình vai đầu vai ngược là một mô hình đảo chiều xu hướng hình thành sau một xu hướng giảm. Và sự hoàn thành của mô hình đánh dấu một sự đảo chiều xu hướng từ giảm sang tăng.
Mô hình này chứa ba đáy liên tiếp với đỉnh giữa (đầu) là cao nhất và hai đáy ngoài (vai) thấp, cao bằng nhau hoặc gần bằng nhau. Các mức phản ứng thấp của mỗi đáy có thể được kết nối để tạo thành hỗ trợ hoặc đường viền cổ (Neckline). Đường Neckline có thể là đường nằm ngang, dốc lên hay dốc xuống đều được.
Khi mô hình vai đầu vai này xuất hiện giá sẽ tăng nên nhà đầu tư cần cân nhắc vào lệnh buy để tối ưu lợi nhuận nhé.
Đọc thêm: MÔ HÌNH HAI ĐÁY
Đặc điểm nhận biết mô hình vai đầu vai
Để nhận biết mô hình vai đầu vai thông thường sẽ dựa vào 4 phần: vai- đầu -vai và đường viền cổ. Cụ thể nội dung từng phần được thể hiện như sau:
- Vai trái là điểm cao nhất trong xu hướng tăng tại thời điểm hiện tại.
- Điểm low 1: là điềm thấp nhất khi giá giảm từ đỉnh vai trái.
- Đầu: là đỉnh cao tiếp theo trong xu hướng tăng; và đỉnh này cao hơn đỉnh vai trái.
- Điểm low2: Được hình thành khi giá từ đỉnh đầu đổi chiều giảm. Đây là điểm thấp nhất giữa đầu và vai phải.
- Vai phải: Là đỉnh thứ 3 và đỉnh này thấp hơn đầu. Và thường đỉnh vai trái và vai phải không cần bằng nhau.
- Đường viền cổ: được hình thành bằng cách vẽ một đường nối điểm low 1 và điểm low 2. Đường này có thể hướng lên hoặc hướng xuống; trường hợp hướng xuống sẽ báo hiệu sự đổi chiều mạnh mẽ hơn.
- Sự phá vỡ đường viền cổ, xu hướng tăng sẽ bị đảo ngược; và như vậy mô hình vai đầu vai sẽ được hoàn thiện.
Ưu – Nhược điểm của mô hình Vai Đầu Vai
Cả hai loại mô hình vai đầu vai đều có chung ưu và nhược điểm bởi chúng chỉ khác nhau trong bối cảnh cấu trúc mà thôi. Cụ thể:
Ưu điểm
Ưu điểm lớn nhất của mô hình này chính là nó có thể xác định các khu vực rõ ràng để đặt mức rủi ro và mục tiêu lợi nhuận. Dựa vào mô hình nhà đầu tư có thể nhận định mức cắt lỗ, chốt lời; cũng như điểm vào lệnh cũng được xác định rõ ràng.
Nhận định mô hình vai đầu vai nghịch đảo và truyền thống chỉ xảy ra ở đáy của xu hướng tăng hoặc xu hướng giảm. Đây là một sai lầm phổ biến của các nhà đầu tư và nhà phân tích. Nếu đã vẽ được một mô hình hoàn hảo thì không cần quan trọng xu hướng tăng hoặc xu hướng giảm trước đó nữa. Bởi cả hai phiên bản này đều là mô hình đảo chiều.
Đọc thêm: MÔ HÌNH PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DUPONT
Nhược điểm
Mô hình này có nhược điểm là xu hướng đảo chiều của nó quá mạnh. Điều này sẽ khiến hành động giá tiếp tục theo cùng một hướng mặc dù đỉnh / thấp thứ ba là đáy cao hơn hoặc thấp hơn.
Và trong trường hợp này, đầu và vai bình thường hay nghịch đảo; được coi là các mô hình tiếp tục vì xu hướng vẫn thịnh hành và tiếp tục trở lại sau khi nghỉ một thời gian ngắn.
Diễn biến tâm lý của mô hình Vai Đầu Vai
Vai đầu vai thuận
Khi mẫu hình vai đầu vai thuận xuất hiện, cũng chính là lúc mà những người mua trên thị trường bắt đầu kiệt sức. Và lúc này là cơ hội cho một sự đảo chiều mới diễn ra.
Để xác định được xu hướng đảo chiều, nhà đầu tư không chỉ nhìn vào đường viền cổ; mà chúng ta còn phải xem xu hướng phía trước là gì. Nếu thị trường trước khi mô hình vai đầu vai hình thành không phải là xu hướng tăng; có nghĩa là mô hình này không có hiệu quả. Nếu bạn vẫn tin chắc đó là mô hình vai đầu vai; thì nên tìm dữ kiện khác để xác nhận.
Việc giá đi từ xu hướng tăng đến vai trái, đầu, vai phải cho đến xu hướng đảo chiều từ tăng thành giảm là cả một quá trình. Và nó cần thời gian để xác nhận. Cho nên, các trader nên chờ đợi cho đến khi mô hình này thực sự hình thành mới được vào lệnh.
Vai đầu vai ngược
Thường thì đáy của vai phải và vai trái là điều kiện để xác định độ mạnh yếu của xu hướng giảm; khi liên tục xuất hiện hai đáy thấp hơn. Sau khi hình thành vai trái và hồi giá; chứng minh các trader bán vẫn còn đang mạnh và làm chủ thị trường. Thế nhưng, điều đáng chú ý ở đây là giá tăng, sau đó lại giảm ở đáy tiếp theo; điều này chứng tỏ xu hướng giảm đã bắt đầu suy yếu và những người mua đang bắt đầu thể hiện sức mạnh của mình.
Nếu bạn thấy đường viền cổ hướng lên; có nghĩa là xu hướng đảo chiều mạnh hơn. Bởi vì đỉnh sau cao hơn đỉnh trước và vai phải cao hơn so với vai trái chứng minh xu hướng giảm trước đó đã và đang kết thúc. Trường hợp này, nếu bên phe mua mạnh lên và đẩy giá lên cao; thì giá thị trường sẽ cao hơn nữa.
Cách giao dịch với mô hình vai đầu vai hiệu quả
Để giao dịch với mô hình vai đầu vai hiệu quả; mình sẽ hướng dẫn bạn các cách vào lệnh, đặt điểm cắt lỗ và chốt lời cho mô hình này.
Có hai cách để bạn vào lệnh với mô hình vai đầu vai.
Cách 1: Sell ngay khi giá phá vỡ nằm dưới đường Neckline
Bạn sẽ không bỏ lỡ cơ hội khi giá phá vỡ đường Neckline và đi đúng hướng; đó chính là ưu điểm của cách này. Nhưng nếu đây là một false breakout; và xu thế quy đầu thì trường hợp bị thua lỗ là có khả năng sẽ xảy ra.
Với cách này, các trader nên đặt lệnh dừng lỗ Stop Loss ngay điểm phía trên của vai phải. Và không nên dừng lỗ quá xa so với điểm entry vào lệnh. Vì nó có thể làm giảm lợi nhuận và gây tổn thất cho lệnh giao dịch.
Ngoài ra, lệnh chốt lời Take Profit sẽ được đặt tại mức hỗ trợ. Bởi vì tại các phần này, giá thường nẩy lên để retest nên tạo cơ hội tốt để kiếm lợi nhuận khi giá backtest tại đây. Hãy chắc chắn tỷ lệ R:R từ 1:2 trở lên để tối ưu hóa lợi nhuận thu về bạn nhé!
Xem thêm: CÁCH CHƠI CỔ PHIẾU HIỆU QUẢ
Cách 2: Sell khi giá phá vỡ đường Neckline và retest
Với cách này, bạn phải chờ giá đóng cửa tại khung Daily nằm dưới đường viền cổ. Hoặc bạn chờ giá quay trở lại , retest lại đường viền cổ và biến chúng trở thành một kháng cự mới. Vị trí điểm Sell tốt hơn so với cách 1 và mang lại lợi nhuận cao hơn cách 1 là ưu điểm của cách này. Nhưng, nếu giá không quay lại retest neckline mà giảm luôn thì bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội.
Với cách này, bạn nên đặt điểm dừng lỗ tại điểm đặt trên đỉnh đảo chiều. Bởi vì nó cho tỷ lệ R:R đẹp và giảm thiểu khả năng rủi ro. Điểm chốt lời lúc này sẽ được tính bằng khoảng cách được tính bằng đường viền cổ lên đầu. Lợi nhuận mang về từ cách này cao nhưng ít người có đủ kiên nhẫn để chờ giá chạy đến đó.
Nhiều trader sẽ thiếu kiên nhẫn mà thường vào lệnh ngay lập tức khi mô hình được hình thành.
Cách này được khuyên dùng nhiều nhất vì lợi nhuận sẽ cao hơn cách 1. Với cách này bạn có thể sẽ bỏ lỡ những cơ hội vào lệnh nếu giá không retest neckline. Tuy nhiên nếu xét về khả năng ăn chắc mặc bền thì phương án này vẫn an toàn hơn rất nhiều.
Một số lưu ý với mô hình vai đầu vai
Thật sự thì không có bất kỳ mô hình nào sẽ cho ta kết quả đúng hoàn toàn 100%. Vậy nên, với bất kỳ một giao dịch nào, để an toàn nhà đầu tư cần phải thật tỉnh táo, cẩn trọng. Dưới đây là một số lưu ý trong giao dịch với mô hình vai đầu vai dành cho nhà đầu tư:
- Trước khi thực hiện một giao dịch, điều quan trọng là nhà đầu tư phải để mô hình vai đầu vai hoàn thành theo mẫu. Vậy nên, nhà đầu tư nên chờ đợi, đừng thiếu kiên nhẫn mà vào lệnh trước mà nhận lấy trái đắng.
- Để giảm thiểu những rủi ro xảy ra khi giá đi ngược xu hướng; bạn nên thiết lập cắt lỗ và chốt lời cho các lệnh của mình.
- Kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật khác để xác nhận tín hiệu đảo chiều trước khi giao dịch.
Tham khảo: MÔ HÌNH NẾN TIẾP DIỄN
Một số thắc mắc về mô hình vai đầu vai
Mô hình vai đầu vai là mô hình tiếp diễn hay mô hình đảo chiều?
Cả 2 dạng mô hình vai đầu vai thuận và vai đầu vai ngược đều là mô hình đảo chiều.
Trước khi mô hình vai đầu vai được hình thành bắt buộc phải có 1 xu hướng rõ ràng đúng không?
Đúng. Đặc biệt là nếu giá tăng càng mạnh với mô hình vai đầu vai thuận; khi biểu đồ càng dốc thì mô hình được hình thành sẽ càng đáng tin cậy. Và khả năng giá đảo chiều càng cao.
Hoặc ngược lại giá giảm càng mạnh với mô hình vai đầu vai ngược; thì biểu đồ càng dốc thì tín hiệu đảo chiều sẽ càng đáng tin cậy.
Có nên giao dịch ngay khi đường giá phá vỡ đường viền cổ neckline không?
Không nên. Tốt nhất là nên chờ nến đóng nằm ngay dưới đường viền cổ neckline rồi hãy vào lệnh. Điều này sẽ tránh trường hợp giá bị phá vỡ giả.
Còn nếu muốn tốt hơn nữa thì nên chờ giá pullback trở lại một lần nữa đường viền cổ rồi mới tiến hành vào lệnh.
Nhưng nếu bạn vẫn muốn giao dịch ngay khi giá vừa cắt đường neckline thì hãy nhớ phải luôn cắt lỗ cho mình nhé.
Trên đây là toàn bộ kiến thức về mô hình vai đầu vai; và cách giao dịch với mô hình này để đạt hiệu quả. Hy vọng hữu ích với các bạn. Chúc các trader giao dịch thành công với mô hình vai đầu vai này nhé!
Bài viết tham khảo: