Trong hoạt động kinh doanh, để đánh giá khả năng sinh lời của một doanh nghiệp các nhà đầu tư luôn dựa vào lợi nhuận. Trong đó, gross margin (biên lợi nhuận gộp) là yếu tố quan trọng hàng đầu cho thấy hiệu quả hoạt động của một doanh nghiệp. Vậy gross margin là gì? Mời các bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây!
Gross margin là gì?
Gross margin hay gross profit margin được gọi là biên lợi nhuận gộp. Đây là một chỉ tiêu đo lường khả năng sinh lợi của một công ty sau khi trừ đi các chi phí trực tiếp liên quan đến việc bán hàng hóa và dịch vụ của mình. Hay có thể hiểu, gross margin cho biết với mỗi đồng doanh thu tạo ra thì doanh nghiệp thu về được bao nhiêu đồng lợi nhuận gộp, sau khi trừ đi giá vốn hàng bán.
Tỷ suất lợi nhuận gộp thường được biểu thị bằng phần trăm. Tỷ lệ phần trăm ký quỹ càng cao, việc quản lý của công ty càng hiệu quả trong việc tạo ra doanh thu cho mỗi đô la chi phí.
Mặc dù tỷ suất lợi nhuận gộp được sử dụng để so sánh các công ty có mức doanh thu khác nhau, nhưng việc sử dụng để so sánh giữa các ngành khác nhau sẽ khó hơn. Bởi vì cấu trúc tài chính, hiệu quả sản xuất và mức độ cạnh tranh là duy nhất đối với mọi doanh nghiệp. Chính vì thế, nên so sánh nó với tỷ lệ lợi nhuận của đối thủ cạnh tranh (hoặc với trung bình ngành).
Có thể bạn chưa biết: Operating margin là gì?
Cách tính gross margin
Công thức
Gross margin là chỉ số rất quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp và nhà đầu tư. Do đó, nắm được cách tính của nó là rất cần thiết. Công thức tính gross margin (biên lợi nhuận gộp) như sau:
Trong đó:
- Doanh thu thuần là tổng số tiền mà công ty kiếm được từ việc bán hàng hóa và dịch vụ của mình
- Lợi nhuận gộp là số lợi nhuận mà doanh nghiệp tạo ra sau khi tất cả các chi phí được trừ đi. Chẳng hạn như chi phí sản xuất
Ví dụ
Giả sử một công ty XYZ trong quý gần đây nhất đã tạo ra doanh thu 150 triệu VNĐ và có chi phí bán hàng trực tiếp là 100 triệu VNĐ. Khi đó, tổng lợi nhuận của công ty là:
150.000.000 – 100.000.000 = 50.000.000 VNĐ
Chúng ta có thể sử dụng tổng lợi nhuận 50 triệu VNĐ để xác định tỷ suất lợi nhuận gộp của công ty bằng cách:
(50.000.000 : 150.000.000) x 100 = 33,3%
=> Như vậy, tỷ suất lợi nhuận gộp của công ty XYZ là 33,3%.
Xem thêm: Biên lợi nhuận và công thức tính
Vai trò của gross margin là gì?
Đối với nhà đầu tư
Đầu tiên, gross margin cho các nhà đầu tư biết doanh thu của một công ty (tổng số tiền nhận được) được giữ dưới dạng lợi nhuận. Chẳng hạn, nếu tỷ suất lợi nhuận gộp hàng quý gần đây của một công ty là 35%. Điều đó có nghĩa là nó giữ lại 0,35 đô la từ mỗi đô la doanh thu được tạo ra. Qua đó giúp nhà đầu tư xác định xem một công ty có đang sử dụng tiền của mình một cách hiệu quả hay không.
Thứ hai, gross margin cung cấp cho bạn có cái nhìn sâu sắc về những gì cổ đông có thể nhận được. Đơn giản vì cổ tức được trả từ lợi nhuận. Thông thường, giá vốn hàng bán đã được tính đến nên các khoản tiền còn lại đó có thể được chuyển sang thanh toán các khoản nợ, chi phí quản lý doanh nghiệp, lãi vay và chia cổ tức cho các cổ đông.
Cuối cùng, biên lợi nhuận gộp giúp nhà đầu tư so sánh các công ty cạnh tranh với nhau. Từ đó, có thể đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn.
Đối với doanh nghiệp
Các công ty sử dụng gross margin để đo lường mức độ liên quan của chi phí sản xuất với doanh thu của họ. Ví dụ, nếu tỷ suất lợi nhuận gộp của một công ty giảm, nó có thể cố gắng cắt giảm chi phí lao động hoặc tìm kiếm các nhà cung cấp nguyên vật liệu rẻ hơn.
Ngoài ra, nó có thể quyết định tăng giá, như một biện pháp tăng doanh thu. Tỷ suất lợi nhuận gộp cũng có thể được sử dụng để đo lường hiệu quả của công ty hoặc để so sánh hai công ty có mức vốn hóa thị trường khác nhau.
Ngoài ra, bất kỳ ai đang gặp khó khăn trong việc tính toán tỷ suất lợi nhuận gộp, có thể thấy dễ dàng hơn khi sử dụng một số phần mềm kế toán tốt nhất hiện có.
Hãy tham khảo thêm về: Biên lợi nhuận ròng là gì?
Gross margin bao nhiêu là tốt?
Như đã nói, việc đánh giá Gross Margin sẽ giúp bạn có những thông tin và góc nhìn đầy đủ hơn về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Chính vì thế, nếu biên lợi nhuận gộp càng cao thì doanh nghiệp làm ăn càng có lãi và hiệu quả.
Tuy nhiên, biên lợi nhuận gộp thấp không hoàn toàn có nghĩa là doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả. Do đó, để đánh giá được chỉ tiêu này bao nhiêu là tốt bạn cần phải đặt trong bối cảnh riêng của mỗi doanh nghiệp và mỗi ngành.
Thông thường, các ngành dịch vụ có xu hướng tỷ suất lợi nhuận gộp cao hơn do chúng không có giá vốn hàng bán lớn. Mặt khác, tỷ suất lợi nhuận gộp của các công ty sản xuất sẽ thấp hơn do họ có giá vốn hàng bán lớn hơn.
Gross margin ổn định qua các thời kỳ
Hầu hết các doanh nghiệp duy trì Gross margin ở mức ổn định qua từng thời kỳ. Nó chỉ thay đổi khi có sự thay đổi về mô hình kinh doanh, quy mô đầu tư hoặc có sự gia nhập của quá nhiều đối thủ cạnh tranh trên thị trường.
- Nếu Gross margin của một doanh nghiệp đang giữ ở mức ổn định, đột nhiên giảm xuống chỉ còn 1/2 hoặc 1/3 thì phải xem xét một cách thật cẩn thận những yếu tố làm thay đổi chỉ số này.
- Ngược lại, nếu biên lợi nhuận gộp tăng trưởng một cách đột biến thì đây là điều đáng mừng. Bạn có thể có niềm tin rằng doanh nghiệp đang có bước hồi phục sau quá trình khủng hoảng. Hoặc doanh nghiệp đã có những chiến lược đầu tư đúng đắn, làm tăng khả năng cạnh tranh.
Gross margin có xu hướng tăng qua các thời kỳ
Tương tự, nếu Gross margin của một doanh nghiệp tăng lên qua các thời kỳ thì là một dấu hiệu cho thấy tình hình hoạt động kinh doanh của công ty ngày càng tốt hơn. Công ty đang có quy trình sản xuất được cải tiến…
Có thể bạn quan tâm: Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu
Gross Margin của công ty cao hơn so với mức trung bình ngành
Thông thường, khi nhận thấy Gross margin thấp, chúng ta thường nghĩ là doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả. Tuy nhiên, đây không phải là điều hoàn toàn đúng. Bạn cần phải so sánh chỉ số này với chỉ số biên lợi nhuận trung bình ngành. Nếu như chỉ số này cao hơn so với mức trung bình ngành thì bạn cũng không cần phải quá lo lắng khi đầu tư.
Hạn chế đối với gross margin là gì?
Mặc dù việc tính toán gross margin hữu ích để đánh giá các kỳ báo cáo của một công ty hay doanh nghiệp. Tuy nhiên, số liệu này có giá trị hạn chế hơn khi so sánh các công ty trong các ngành khác nhau.
Các ngành thâm dụng vốn, như sản xuất và khai khoáng, thường có giá vốn hàng bán cao, dẫn đến tỷ suất lợi nhuận gộp tương đối thấp. Những ngành khác, như ngành công nghệ, có chi phí hàng hóa tối thiểu thường tạo ra tỷ suất lợi nhuận gộp cao. Chính vì thế, các doanh nghiệp hay nhà đầu tư cần lưu ý trong việc so sánh chúng giữa các ngành để đem lại hiệu quả tối ưu nhất!
Như vậy, trên đây là bài viết về Gross margin là gì? Hy vọng các bạn sẽ có thêm kiến thức hữu ích để phục vụ quá trình kinh doanh và đầu tư được hiệu quả. Chúc các bạn luôn thành công!
Bài viết tham khảo: