Đối với những người tham gia thị trường Crypto hoặc đang có ý định tham gia đầu tư tiền ảo,thì việc am hiểu các thuật ngữ trong lĩnh vực này là điều rất quan trọng. Trong đó DAO là một trong những thắc mắc của nhiều người khi mới bước chân vào thị trường tiền ảo. Vậy DAO là gì? Hãy cùng Thịnh Vượng Tài Chính giải đáp những thắc mắc về DAO dưới bài viết này nhé.
Tham khảo: INTRINSIC VALUE LÀ GÌ?
DAO là gì?
DAO là viết tắt của Decentralized Autonomous Organization, tức là một tổ chức tự trị phi tập trung. Khác với những tổ chức như Microsoft, Facebook và Google có hệ thống cơ quan lãnh đạo, cách thức hoạt động của DAO hoàn toàn tự chủ, độc lập mà không cần qua trung gian.
Hệ thống DAO vận hành thông qua quy tắc chung được đặt trong Smart contract (hợp đồng thông minh). Cho nên, những biểu quyết và thỏa thuận hoặc các quyết định đều sẽ được công khai một cách minh bạch trên nền tảng này.
Hiện nay, có hơn 100 DAO hoạt động mảng khác nhau có thể kể đến như: Protocol DAOs, Investment DAO, DAO Operating Systems Grants DAO, Social DAOs, Collector DAOs, Service DAOs, Media DAOs.
Cách thức hoạt động của DAO là gì?
Dựa vào các Smart contract, DAO sẽ trực tiếp tiếp nhận và tiến hành làm việc với các thông tin ở bên ngoài và bắt đầu thực hiện. Vậy nên, cách thức hoạt động của DAO không cần sự can thiệp của con người.
Các quy tắc và dữ liệu giao dịch đều sẽ được lưu trữ công khai trên blockchain tương ứng. Mọi quy tắc hoạt động của DAO đều tiến hành dựa vào cơ chế bỏ phiếu từ cộng đồng. Trong đó, các đề xuất nào có nhiều phiếu tán thành nhất sẽ được thực hiện.
Có thể hiểu đơn giản, DAO hoạt động giống như các tổ chức, quốc gia; thế nhưng nó khác ở chỗ các tổ chức và quốc gia phân chia thành nhiều hệ thống tầng lớp quản trị còn DAO thì hoàn toàn không có cơ chế này. Trong khi đó, DAO sử dụng cơ chế kinh tế để tạo sự gắn kết giữa các thành viên và tổ chức.
Đọc thêm: ĐẦU TƯ FOREX LÀ GÌ?
Các loại hình DAO
Sau khi đã hiểu DAO là gì, chúng ta cùng tìm hiểu xem các loại hình của DAO nhé!
Có 2 loại hình DAO phổ biến nhất được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Token Based DAO
Token giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong sự vận hành của một DAO. Token được ví như mạch máu hiện diện ở khắp mọi nơi trong Crypto.
- Các blockchain như bitcoin, Ethereum: Khi các Miner đảm bảo được tính bảo mật cho mạng lưới sẽ được nhận phần thưởng là token.
- Trong các Protocol như Maker DAO, Uniswap, Sushi Swap, … token holders có quyền được biểu quyết các quyết định.
Token Based có ưu điểm là khả năng mở rộng rất tốt bởi bất kỳ cá nhân nào cũng quyền sở hữu token. Thế nhưng, việc tận dụng nguồn lực và đi đến các thống nhất chung gặp nhiều khó khăn.
Organization – Shared based DAO
Organization đại diện cho một nhóm tổ chức có chung mục tiêu trong một lĩnh vực cụ thể. Các thành viên sẽ sử dụng Shares (cổ phần) để biểu quyết các quyết định của tổ chức.
Tiêu biểu như trong The LAO, khi bạn tham gia góp vốn thì sẽ nhận được lượng Shares tương ứng với số vốn đã góp. Bạn sẽ có các biểu về bỏ phiếu, đề xuất các dự án để các thành viên khác xem xét biểu quyết xem có nên đầu tư hay không.
Các DAO trong cùng một lĩnh vực không nhất thiết dùng chung một model mà có thể dùng nhiều model khác nhau. Như The LAO và Yield Guild Games dù trong cùng một lĩnh vực Ventures DAO; tuy nhiên The LAO sử dụng Shared-Based model còn Yield Guild Games thì sử dụng model token-based với YGG token.
Ưu điểm và nhược điểm của DAO là gì?
Ưu điểm
- Nhờ vào ứng dụng Blockchain, các tổ chức có thể tạo ra môi trường cộng tác ngang hàng đối với các thành viên tham gia mà không cần qua bên trung gian.
- Trong DAO, mã code chính là thứ tạo niềm tin cho người tham gia. Bởi vì nó công khai và minh bạch. Cho nên, tất cả thành viên đều có thể dễ dàng kiểm tra.
- Đặc trưng của mô hình DAO là không phân cấp. Vậy nên, các thành viên có quyền bình đẳng ngang nhau. Và các quy tắc, hợp đồng sẽ được thực hiện một cách tự động.
Tìm hiểu thêm: QUỸ ĐẦU TƯ CỔ PHIẾU TECHCOM (TCEF) LÀ GÌ?
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm trên, DAO cũng sẽ có một số nhược điểm cần lưu ý nếu bạn đang có ý định tham gia hình thức tổ chức này:
- Tính linh hoạt bị hạn chế: Do DAO vận hành dựa trên các Smart contract đã được quyết định trước đó. Vì thế, tính linh hoạt của DAO sẽ bị hạn chế. Bên cạnh đó, vấn đề về bảo mật cũng đáng quan ngại; điển hình như vụ The DAO hack.
- Dễ có những quyết định sai lầm: Tất cả thành viên trong DAO đều được bình đẳng biểu quyết. Thế nhưng, điều này đôi khi lại dẫn đến một số hạn chế. Có thể nhiều thành viên khi tham gia không có kiến thức; hoặc chưa hiểu rõ vấn đề sẽ dễ đưa ra những biểu quyết sai lầm, không đáng có.
- Tính pháp lý: Pháp lý trong DAO chưa rõ ràng. Vậy nên, nó sẽ tạo ra một rào cản đối với việc áp dụng DAO bởi thành viên tham gia sẽ phải chịu trách nhiệm về pháp lý.
- Các quyết định thường bị trì hoãn gây hậu quả xấu: Mọi quyết định đều cần phải có thời gian bỏ phiếu. Điều này thường gây nên hậu quả trong những trường hợp khẩn cấp nhưng không được xử lý một cách nhanh chóng.
- Tính minh bạch gây ra nhiều hạn chế: Trên DAO mọi thứ đều minh bạch và được ghi lại rõ ràng. Điều này dễ bị đối thủ biết được về các hướng phát triển trong tương lai.
Ứng dụng DAO trong thực tế
Hiện nay mô hình DAO ngày càng được áp dụng nhiều hơn trong các lĩnh vực xã hội. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến nhất.
Lĩnh vực tiền điện tử
- Bitshares: Cung cấp khả năng tự quản lý tốt với hệ thống bỏ phiếu nâng cao. Thời gian xử lý 3 giây, tích hợp sẵn nền tảng defi.
- Bitcoin: Là DAO sơ khai đầu tiên bởi cách thức hoạt động của Bitcoin dựa trên sự đồng thuận của số đông.
- Dash: Hoạt động dựa trên sự khuyến khích tiền tệ các bên liên quan là Masternodes. Những thành viên sẽ có quyền bỏ phiếu khi họ mua Dash; và các thành viên tham gia đưa ra các quyết định theo quy tắc đã đặt ra.
- Marker DAO: Được xem là một phần nhỏ của hệ thống lớn Marker Protocol. Hệ thống vận hành dựa trên sự kết hợp 2 tài sản tiền điện tử là Dai và MKR. Dai giữ nhiệm vụ cho phép thực hiện các giao dịch mà không cần bên thứ ba như Ngân hàng, chính phủ,… Còn MKR cung cấp cho người tham gia các quyền bỏ phiếu biểu quyết.
- Bit DAO: BIT là governance token đi kèm với quyền đề xuất, bỏ phiếu biểu quyết. BitDAO có mục tiêu là xây dựng nền kinh tế mã hóa phi tập trung cho tất cả mọi người. Đây là một giao thức được quản lý bởi BIT holder
Các lĩnh vực khác
- Các tổ chức phi lợi nhuận: Cá nhân có thể nhận quyên góp ẩn danh; và quy mô là các thành viên đến từ mọi nơi trên thế giới. Các thành viên tham gia sẽ biểu quyết sử dụng số tiền quyên góp này.
- Công ty Audit: Cho phép quản lý các dự án tự động, cải tiến và bảo mật tốt hơn nhằm cải thiện các hoạt động kiểm toán.
- Chính phủ: Mô hình DAO sẽ tăng cường giám sát, kiểm toán; hoặc bỏ phiếu thực hiện các hợp đồng, các quy trình, đấu thầu, …
Tham khảo: OCF LÀ GÌ?
Triển vọng DAO trong tương lai
Trong bối cảnh hiện tại, cách thức hoạt động của các tổ chức truyền thống gây ra nhiều vấn đề bức xúc trong dư luận xã hội. Ví dụ như lạm dụng chức quyền, tham ô thao túng tài sản. Điều này tạo ra nhiều thiệt hại lớn cho doanh nghiệp. Vậy nên, DAO được nhiều người quan tâm và tìm hiểu.
Ngoài ra, hiện nay lĩnh vực tiền điện tử được rất nhiều người quan tâm và tham gia đầu tư vào thị trường này. DAO xuất hiện giúp nhiều người có thể dễ dàng tiếp cận để đầu tư sinh lời hiệu quả.
Lời kết DAO là gì?
Có thể nói mô hình DAO là biểu hiện cho sự khao khát được làm chủ của con người, thoát khỏi sự phụ thuộc vào các tổ chức truyền thống.
Và trên đây là những thông tin cơ bản về DAO, nếu bạn đang có ý định và muốn tham gia vào thị trường tiền ảo thì cần phải nắm rõ khái niệm DAO là gì; cách thức hoạt động của DAO như thế nào. Từ đó, bạn sẽ có được những quyết định sáng suốt, chính xác hơn. Hy vọng bài viết hữu ích với bạn. Chúc bạn thành công!
Bài viết tham khảo: